Hiện nay, làng mai Thủ Đức có nhiều tỷ phú như ông Nam Đông, ông Bà Sơn, Nguyễn Văn Chi Công, Võ Thanh Vũ, Phương Bình... Sở hữu hàng nghìn mét vuông đất để trồng cây mai, bao gồm cả cây mai màu vàng...

Còn hơn một tháng nữa là Tết Nguyên đán, nhưng gần đây, người dân Thành phố Hồ Chí Minh có cơ hội đi qua đường Phạm Văn Đồng, đường Kha Vạn Cân, Thủ Đức để ngắm hàng ngàn chậu cây cảnh, hoa kiểng, cây mai... Được trưng bày và bán bởi các nghệ nhân trong dịp Tết. Trong khi đó, nhiều nghệ nhân đang bận rộn chạy quanh tìm nơi phù hợp nhất để lấy mai vàng bán tết giá sỉ

Trồng mai - "Trồng vì niềm vui và lợi nhuận"

Đường Phạm Văn Đồng (Thủ Đức) được biết đến là chợ mai của Thành phố Hồ Chí Minh. Mỗi dịp Tết, các thương nhân và người trồng cây tranh nhau mua từng mét vuông đất phía trước để trưng bày và bán mai cho những người cần. Bà Võ Thị Hồng Cam, một người trồng mai ở phường Hiệp Bình Chánh, cho biết đây là thời gian bận rộn cho các nông dân, vừa chăm sóc vườn mai vừa tìm kiếm nơi để bán hàng.

Ngay khi nghe tin phường cấp đất cho các thương nhân, nhiều chủ vườn đã tận dụng cơ hội này để trưng bày một số chậu mai trước để đảm bảo có chỗ trưng bày.

Khi nhắc đến sở thích trồng cây mai ở Sài Gòn, không thể không nhắc đến làng hoa Thủ Đức. Ngay từ năm 2006, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành quyết định về kế hoạch thành lập làng hoa kiểng Thủ Đức để cung cấp hoa cho người dân thành phố.

Trong dịp Tết và xuân, nhiều người dân thành phố thích cây mai thường đến đây để ngắm và chọn mua. Năm nay cũng là năm đầu tiên phường Hiệp Bình Chánh thực hiện các sắp xếp trên đường Phạm Văn Đồng (từ khu chùa Ưu Đàm đến giao lộ Bình Triệu) cho các hộ trồng hoa mai được phép kinh doanh, buôn bán và bán các loại cây cảnh và cây mai...

Những giống mai nhị ngọc toàn được trưng bày trên đường Phạm Văn Đồng, Thủ Đức (Thành phố Hồ Chí Minh).

Khoảng 1km từ cầu Bình Triệu, đây được coi là "trụ sở" của làng mai Thành phố Hồ Chí Minh. Với ưu điểm về đất đai, độ phì nhiêu, từ lâu, các phường như Linh Đông, Tam Bình, Hiệp Bình Chánh, Hiệp Bình Phước và Tam Phú... Thủ Đức đã trở thành "thủ đô" của làng hoa của thành phố.

Theo quan sát của chúng tôi, những ngày này, làng hoa Thủ Đức đã bước vào mùa của mình. Hàng ngàn chậu mai đã được trưng bày trên đường Phạm Văn Đồng để cung cấp cho thị trường hoa Tết.

Năm nay, với thời tiết thuận lợi, hầu hết các chủ vườn dự đoán rằng nguồn cung mai sẽ không thiếu và mai sẽ nở đúng dịp Tết. Hầu hết đất trống ở đây đều được người dân tận dụng để trồng hoa. Tùy theo diện tích, nhà có thể có vài trăm mét vuông, và những ngôi nhà lớn hơn có thể có từ 4.000 đến 5.000 mét vuông.

Trong những ngày cuối năm, những người trồng mai Tết phải thức trắng cả ngày lẫn đêm, thậm chí hy sinh bữa ăn và giấc ngủ nếu nhìn thấy dấu hiệu bệnh tật hoặc nụ lớn trên cây mai.

Từ sáng sớm, nghệ nhân Nguyễn Văn Chi Công và vợ ông, cùng với gần 10 thợ thủ công, vội vàng thức dậy để lắp đặt máy phun nước, cắt tỉa cành cây, và bón phân cho hơn 2.000 chậu mai trong vườn của họ để giữ ẩm, ngăn chặn việc nở hoa sớm. Khi hoàn thành, ông và đội của ông cắt tỉa cành cây và tạo hình cho các hoa mai vàng

Theo ông Công, có hai giai đoạn chính quyết định thành công hoặc thất bại của người trồng cây mai, đó là việc bón phân, thay chậu và cắt tỉa cành. Cuối cùng là khi lá bị rụng vào cuối mùa để cây mai nở đúng dịp Tết.

Việc chăm sóc cây mai vàng vào đầu mùa cũng không đơn giản, nếu không thực hiện tốt, nó sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ mùa mai. Công việc như cắt cỏ, bón phân, thay đổi đất... Đều đơn giản, bất kỳ ai cũng có thể thực hiện. Nhưng việc cắt tỉa cành, tạo hình yêu cầu những nghệ nhân có kinh nghiệm cao và kỹ năng tốt mới có thể làm được. Công việc này đòi hỏi người thợ phải có cái nhìn thẩm mỹ, tư duy sáng tạo và sự kiên nhẫn.

Hiện nay, làng mai của Thu Duc có nhiều triệu phú như ông Nam Đông, ông Ba Sơn, Nguyễn Văn Chi Công, Võ Thanh Vũ, Phương Bình... Sở hữu hàng ngàn mét vuông đất để trồng cây mai vàng. Hầu hết những triệu phú giàu có đất đai này đều có nhiều năm kinh nghiệm trong việc chăm sóc cây mai. Để kiếm thêm thu nhập, nhiều người trong khu vực này cũng trồng hoa, cây cảnh và cây cảnh kiểng cho mỗi dịp Tết.

Sau những ngày Tết, cây mai sẽ mệt mỏi từ "nở hoa hai lần", vì vậy cần có một chế độ chăm sóc hợp lý để chúng phục hồi. Hơn nữa, chỉ có vào mùa xuân cây mới có thể nảy mầm mới, vì vậy việc cắt tỉa cành, tạo hình cây mai sau Tết là rất hợp lý.

Do đó, việc bón phân, thay đổi đất cho cây mai sau Tết rất quan trọng vì nó cung cấp dinh dưỡng cho cây mai phát triển suốt năm. Sau giai đoạn này, người yêu thích cây mai vàng nên tiếp tục chế độ chăm sóc suốt năm, đặc biệt là tưới nước đều đặn.

Ông Công tỏ lòng tin: Khi chuyển cây mai từ vườn ươm sang chậu, bạn phải đập rễ để cây không phát triển cao mà chỉ phát triển cành và mầm. Để tạo ra những chậu cây mai có hình dáng mong muốn, người trồng cây phải nhân giống và tạo hình cây mai từ khi còn nhỏ, biết cách lai, ghép các loại mai khác nhau để có được các loại mong muốn.

Để tạo ra những dáng cây mai độc đáo, tránh cliché, các nghệ nhân thường đầu tư rất nhiều thời gian và công sức. Cây mai tự nhiên linh hoạt, vì vậy dễ dàng uốn cong thành các dáng khác nhau, thậm chí hai loại mai vàng có thể được ghép lại với nhau để tạo ra một chậu cây mai có các loại hoa khác nhau. Việc tạo hình cây mai nên bắt đầu từ khi còn nhỏ và được duy trì liên tục cho đến khi cây mai trưởng thành.

Làng "triệu đô cây mai" với những người chủ khu vườn như Phương Bình, Hà Rá Trận, Nam Nga, Nam Đông, Ba Sơn, Chi Công, Vũ Huyền, Tú Văn... Là nổi tiếng với mọi người.

Trong khu vườn rộng hơn 3.000m² của Nguyễn Văn Chi Công, một nghệ nhân có hơn 20 năm kinh nghiệm trồng cây mai tại phường Hiệp Bình Chánh, có hơn 2.000 chậu cây mai, trong đó có hơn 700 chậu cây mai tuổi từ 5 - 10 năm; hơn 400 chậu cây mai tuổi từ 10 - 20 năm; 250 chậu cây mai trên 40 năm tuổi.

Nhìn vào khu vườn của cây mai với nhiều loại, màu sắc khác nhau như: cây mai xanh (mai vượng), cây mai trắng, cây mai hồng, cây mai vàng (24 cánh), cây mai cúc (100 cánh), cây mai có tai đặc biệt... Một cây mai của ông có giá trị từ 5 đến 150 triệu đồng/cây. Đặc biệt, trong khu vườn, có những cây mai cổ xưa có giá lên đến 1,5 tỷ đồng.

Giống như ông Công, ông Võ Thanh Vũ, một nghệ nhân có 15 năm kinh nghiệm trồng cây mai tại phường Tam Phú, Thủ Đức với diện tích 2.000m², đã trồng khoảng 500 chậu cây mai tuổi từ 5 - 10 năm; 100 chậu tuổi từ 10 - 20 năm; 50 chậu từ 20 đến 40 năm tuổi.